Hashimoto dieta.

Początkowo, kiedy zaczynałam pracę jako dietetyk w Rzeszowie, zgłaszały się do mnie osoby po pomoc w ułożeniu diety odchudzającej. Teraz, coraz wiekszy odsetek osób potrzebuje diety w Hashimoto, w insulinooporności, w nietolerancjach czy alergiach pokarmowych (gluten, laktoza). Pomagam także podopiecznym, którzy potrzebują diety FODMAP lub takim, którzy chcą przytyć. Staram się dokładnie przeprowadzić wywiad dietetyczny z każdą osobą, która przychodzi do mnie do gabinetu, a do opracowania specjalistycznej diety ważne są także aktualne wyniki badań. Jaka jest więc odpowiednia dieta dla osób z chorobą Hashimoto?

Choroby tarczycy – przyczyny.

Choroba Hashimoto jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy. Największą zachorowalność obserwuje się w przedziale wiekowym 45 – 65 lat. Najczęściej wymienianą przyczyną choroby są zarówno czynniki genetyczne, ale także środowiskowe, jak: stres psychiczny, palenie papierosów, infekcje wirusowe, nadmiar jodu, czy niedobór selenu. Selen jest bowiem ważnym pierwiastkiem, który bierze udział w funkcjonowaniu hormonów tarczycy.

Nastrój w chorobie Hashimoto:

• objawy psychiczne w postacji depresji
• drażliwość, zakłopotania
• ociężałość psychiczna
• osłabienie pamięci
• senność
• zwolnienie reakcji na bodźce
• spowolnienie mowy

Choroba Hashimoto – dieta.

W fazie niedoczynności tarczycy występuje obniżona przemiana materii oraz nadmierna masa ciała. Należy zwrócić uwagę na energetyczność diety oraz na odpowiednią ilość białka pełnowartościowego. Zauważono bowiem, że prawidłowa ilość białka hamuje wypadanie włosów.

Prawidłowo zbilansowana przez dietetyka, a przede wszystkim urozmaicona dieta pokryje zapotrzebowanie na witaminy i składniki mineralne. Bardzo ważne jest dostarczenie w odpowiedniej ilości kwasów omega-3, żelaza, jodu, cynku a także wspomnianego już selenu. W utracie masy ciała pomocne jest także ustalenie odpowiedniej podaży błonnika pokarmowego.

Ilość kalorii jaką powina spożyć osoba
z chorobą Hashimoto zależy od płci,
wieku, stanu fizjologicznego
i aktywności fizycznej.

Jeśli nie wiesz ile kalorii powinieneś spożywać możesz obliczyć TUTAJ. Pamiętaj jednak że zbyt duże restrykcje kaloryczne mogą przyczynić się do wzrostu stężenia TSH a także zmniejszyć tempo metabolizmu. Najlepiej jeśli zaczniesz współpracę z dietetykiem, który dokładnie obliczy Twoje zapotrzebowanie energetyczne oraz prawidłowo określi ubytek kaloryczny.

Białko w Hashimoto.

Gdy masz już obliczone zapotrzebowanie kaloryczne oraz ustalony ubytek wówczas dobrze jest obliczyć ile należy spożyć białka, węglowodanów, żelaza, selenu czy jodu. Takie wartości znajdziesz w tzw. normach żywienia. Białko w chorobie Hashimoto powinno być na wyższym poziomie niż u osób zdrowych. U tych ostatnich zalecana dawka to 0,8 g/ kg masy ciała. Zaleca się aby te produkty były pochodzenia zwierzęcego. Wymienia się tu drób, ale także tłuste ryby zawierające omega-3 oraz strączkowe. Posłużą one do produkcji hormonów tarczycy oraz korzystnie wpłyną na gospodarkę energetyczną, inaczej mówiąc przyspieszą metabolizm. Zarówno mięso jak i strączkowe są bogate w witaminy z grupy B, a także żelazo.

Błonnik pokarmowy w Hashimoto.

Jego odpowiednia ilość w diecie pozwoli na związanie w jelitach związków toksycznych, zapobiegając ich wchłonięciu. Dodatkowo zwiększa uczucie sytości, zmniejsza strężenie cholesterolu w surowicy krwi oraz stężenie glukozy. U osób z chorobą Hashimoto ryzyko rozwoju cukrzycy jest bowiem większe niż u osób zdrowych, dlatego węglowodany proste pod postacią cukierków, batoników, itp powinny zostać ograniczone.

Czy należy ograniczać tłuszcz w Hashimoto?

Dieta niskotłuszczowa nie jest tutaj wskazana z uwagi na trudności we wchłanianiu witamin rozposzczalnych w tłuszczach. Tłuszcz w diecie powinien stanowić 30%. Jeśli więc obliczyłeś poziom swojej diety na 1800 kcal, ilość tłuszczu powinna wynosić 60 g/ dzień. Najlepsze źródła tłuszczu w chorobie Hashimoto to: olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej lniany, olej słonecznikowy, awokado, orzechy, pestki i nasiona, a także wspomniane już tłuste ryby.

Dieta bez laktozy i dieta bez glutenu to najlepsze rozwiązanie przy Hashimoto?

Przy nietolerancji laktozy często zmieniona jest mikroflora jelitowa. Dochodzi także do przyspieszonego opróżniania jelitowego. Te sytuacje mogą wpływać na wchłanianie leków. Trzeba jednak pamiętać, że mleko poza pełnowartościowym białkiem, wapniem, witamin i składników mineralnych dostarcza jodu. Eliminując produkty mleczne z diety trzeba zwrócić uwagę na uzupełnienie tego pierwiastka z innych produktów spożywczych.

Podejrzewa się, że obecna w glutenie tzw. gliadyna powoduje produkcję przeciwciał przeciwko niej przez układ
odpornościowy. Ale przeciwciała te mogą atakować również tkankę tarczycową. Uważa się, że dieta bezglutenowa hamuje ten proces. Na początku należy jednak zdiagnozować chorobę trzewną, a dopiero potem wprowadzać dietę bez glutenu, a nie na odwót. Może dojść bowiem do błędnego postawienia diagnozy. Po wprowadzeniu diety bezglutenowej konieczne może być także obniżenie dawki leku, gdyż zmniejszy się liczba przeciwciał anty-TPO.

Goitrogeny – powodują powstawanie wola?

Substancje wolotwórcze znajdują się w: kapuście, brukselce, kalafiorze, rzepie, brokułach ale również w truskawkach, szpinaku i prosie. Wiążą się one z jodem, przez co nie może on zostać wbudowany w cząsteczki hormonów tarczycy. Jednak jeśli wymienione produkty zostaną poddane obróbce termicznej, wówczas goitrogeny podlegają inaktywacji (o około 30%). W takiej formie mogą być zjadane przez osoby z chorobą Hashimoto. Jeśli stwierdzony został niedobór jodu konieczne jest ograniczenie powyższych produktów oraz wyeliminowanie dodatkowo orzeszków ziemnych, gorczycy i soi. Jeśli natomiast poziom jodu jest poprawny należy jedynie ograniczyć ilość produktów zawierających substancje wolotwórcze, a nie ich całkowieta eliminacja. Pamiętaj – im mniejsza podaż jodu wraz z dietą, tym silniejsze działanie substancji powodujących powstawanie wola.

 

Podsumowując, białko w diecie osób z chorobą Hashimoto powinno być na nieco wyższym poziomie niż u osób zrowych, tłuszcz bez zmian, natomiast ograniczoniu podlegają węglowodany (przede wszystkim węglowodoany proste). Warto zwrócić uwagę na odpowiednią podaż żelaza, selenu i cynku. Aby prawidłowo spełniał swoją rolę w funkcjonowaniu tarczycy konieczna jest odpowiednia ilość jodu. Prawidłowo zbilansowana dieta przez dietetyka nie doprowadzi do niedoborów witamin i składników mineralnych.

 

Literatura:

Basińska M.A. i wsp., Nastrój osób z chorobą Gravesa-Basedowa i chorobą Hashimoto, Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology 2009; 60 (6)

Janczy A., Małgorzewicz S., Skuteczność diety redukcyjnej u pacjentek z chorobą Hashimoto, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2015, tom 6, nr 3, 112–117 

Ratajczak A.E., Moszak M., Grzymisławski M, Zalecenia żywieniowe w niedoczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, Piel. Zdr. Publ. 2017;7(4):305–311

Socha K i wsp., Nawyki żywieniowe a stężenie selenu w surowicy u pacjentów z chorobą Hashimoto, Nawyki żywieniowe a stężenie selenu w surowicy u pacjentów z chorobą Hashimoto, Probl Hig Epidemiol 2012, 93(4): 824-827

Zagrodzki P. i wsp., Znaczenie selenu w leczeniu choroby Hashimoto, Postepy Hig. Med. Dośw., 2014; tom 68: 1129-1137